Maakt WhatsApp de wijken veiliger?
Blog van Wim van Deijzen – oprichter en CEO van VCS
Alweer een tijd geleden las ik het artikel ‘De impact van WhatsApp-buurtgroepen’ van Shanna Mehlbaum en Ronald van Steden. Zij stellen dat buurtappgroepen nauwelijks bijdragen aan meer veilige wijken. Dit triggerde mij. Is dat echt zo?
In buurtappgroepen waarschuwen bewoners elkaar voor o.a. inbrekers en vandalisme. Ik geloof in de waarde van deze groepen. Zie het als een kans voor de politie om inzicht te krijgen in veiligheidsinformatie uit de wijken.
Had ik het mis?
Daarom triggerde het artikel mij zo. Had ik het mis? Doet een buurtappgroep niets voor een veiligere wijk? Dit verbaast me. Vanuit mijn werk bij de douane, politie en in de publieke veiligheidsector weet ik hoe waardevol het is om te weten wat er speelt in de wijken. Om ervaringen te horen van buurtbewoners zelf.
De auteurs baseren zich op hun eerdere onderzoek ‘Doe-het-zelfsurveillance’. Daar ben ik ingedoken. Eigenlijk zijn de conclusies behoorlijk optimistisch. Ik lees o.a. “Wijkagenten geven wel aan dat ze informatie die ze krijgen, vaak via de beheerders, soms gebruiken voor meer surveillance of handhaving in de buurt.” Dat lijkt mij positief!
Preventieve werking
Waar gaat het dan mis? Het aantal daadwerkelijke aanhoudingen in het onderzoek is laag. Er zijn 6 buurtappgroepen langdurig gevolgd. En: “Slechts in 1 casus zijn naar aanleiding van meldingen door de WhatsApp-buurtgroep aanhoudingen verricht.”
‘Voorkomen is beter dan genezen’
Daar moest ik over nadenken. Het aantal aanhoudingen is laag, dus de appgroepen werken niet? Meestal associëren we weinig aanhoudingen toch met méér veiligheid? Nog even los van wat hier oorzaak is en wat gevolg lijkt de conclusie dus wat kort door de bocht. Want voorkomen is nog altijd beter dan genezen en er zijn wél aanwijzingen dat buurtappgroepen een preventieve werking hebben. Er wordt terecht verwezen naar een onderzoek hierover door Tilburg University.
Meer sociale cohesie
Verder gaat het in de wijken ook om hoe mensen de veiligheid ervaren en om sociale cohesie. Dit heeft veel impact op welzijn en goed samenleven. Juist dit punt springt er positief uit in ‘Doe-het-zelfsurveillance’. De appgroepen leiden tot meer contact en buurtevenementen en het contact met de politie (wijkagent) intensiveert. Fantastisch nieuws, zeker voor de wijken waar dit het hardst nodig is.
En deze wijken… zijn ondervertegenwoordigd in het onderzoek. Vanwege het beperkte aanbod deden er 5 appgroepen mee uit relatief ‘veilige wijken’. Hier werden sowieso zeer weinig onveilige zaken gezien. Die ene aanhouding na een tip in de appgroep vond dan ook plaats in de wijk die minder veilig is.
Conclusie
Een meer veilige buurt is niet altijd uit te drukken in ‘aantal aanhoudingen’. ‘Meer sociale cohesie, meer contact met elkaar en met de politie’ vind ik een goed resultaat, zeker voor de wijken waar dit hard nodig is. Tel hierbij op het preventieve effect dat uitgaat van de appgroepen. Kortom: ik ben meer dan ooit overtuigd van het nut van buurtappgroepen.
Bronnen
Mehlbaum, S., & Van Steden, R. (2019, 9 oktober). De impact van WhatsApp-buurtgroepen [Artikel]. Geraadpleegd op 16 oktober 2019, van https://ccv-secondant.nl/platform/article/de-impact-van-whatsapp-buurtgroepen
Mehlbaum, S., Van Steden, R., & Van Dijk, M. (2018). Doe-het-zelfsurveillance. Een onderzoek naar de werking en effecten van WhatsApp-buurtgroepen. Geraadpleegd van https://www.politieenwetenschap.nl/publicatie/politiekunde/2018/doe-het-zelfsurveillance-317/
Vollaard, B., & Akkermans, M. (2015). Effect van het WhatsApp-project in Tilburg op het aantal woninginbraken – een evaluatie. Geraadpleegd van https://hetccv.nl/fileadmin/Bestanden/Onderwerpen/Woninginbraak/Documenten/Effect_van_het_WhatsApp-project_in_Tilburg_op_het_aantal_woninginbraken/tilburg-whatsapp_191015.pdf
