Hoe zorg je ervoor dat het schouwproces voor het bedienen van bruggen en sluizen nóg veiliger wordt? Karin de Jong is projectleider bij het programma Smart Patrol bij Rijkswaterstaat Verkeer- en Watermanagement. Ze vertelt in de Smart Mobility nieuwsbrief van RWS hoe ze de uitdaging aangaat met marktpartijen, waaronder VCS. Het artikel lees je hieronder.
Dagelijks vinden er duizenden brug- en sluisopeningen plaats. En het bedienproces vraagt van de operators veel inzicht en constante alertheid. Eén overzichtsbeeld zou uitkomst kunnen bieden. Deze technologische uitdaging is Rijkswaterstaat met de markt aan het onderzoeken.
Karin: “Momenteel worden operators bij het bedienproces ondersteund door meerdere camera’s die elk een verschillende hoek van de brug of sluis laten zien. Ze moeten die beelden vervolgens zelf, in hun hoofd, vormen tot één beeld. Dat is niet alleen mentaal intensief, maar vraagt ook dat de operators het bedienobject goed moeten kennen. Niet altijd evident nu er steeds vaker vanuit bediencentrales, en dus op afstand, wordt gewerkt.”
Challenge
Voorafgaand aan de challenge is in het project gepoogd met een breedbeeldcamera één overzichtsbeeld te creëren. Dit resulteerde echter in een vertekend beeld wat niet bruikbaar is in de operatie. Met de Challenge Overzichtsbeeld zijn marktpartijen uitgedaagd om met nieuwe technieken te komen voor een goed functionerende en realiseerbare oplossing.
‘Twee partijen hebben hun oplossing laten zien’
“Twee partijen hebben tijdens een kortdurende praktijktest hun oplossing laten zien. Daaruit is de samenwerking Royal Haskoning DHV/Ynformed/VCS Observation als winnaar uit de bus gekomen. Met name de aanwezige operators waren erg enthousiast over hun oplossing.”
Bekijk de video van VCS over onze deelname aan de challenge:
Nieuw type camera
“De oplossing die we verder gaan testen is een nieuw type camera, waarin vier lenzen in de behuizing zitten”, legt Karin uit. “Daarmee heb je 180 graden zicht. En omdat de lenzen zo dicht bij elkaar zitten, kunnen de vier beelden vloeiend aan elkaar worden geknoopt tot één overzichtsbeeld. De beelden worden vervolgens ‘rechtgetrokken’ waardoor eventuele vertekening voor een groot deel verdwijnt. Een techniek die we nog niet eerder hebben toegepast.”
‘Techniek die we niet eerder hebben toegepast’
De camera wordt geplaatst op een mast bij de sluis. Daarvoor is in november 2020 getest wat de beste plaats is voor zo’n mast en hoe hoog de camera moet hangen voor een optimaal overzicht.
Veiliger, makkelijker, plezieriger
“We verwachten dat de oplossing echt een meerwaarde biedt voor de operator. Zo’n overzichtsbeeld werkt namelijk intuïtiever en is mentaal minder vermoeiend om mee te werken. We denken dat ze niet alleen een beter zicht hebben op de sluis, maar dat het hen ook de bevestiging oplevert dat ze de juiste keuze maken om een sluis open of dicht te doen.”
Bovendien is de verwachting dat het bedienproces nog veiliger wordt. “Met eye tracking hopen we dat te kunnen aantonen. Want pas als er zekerheid is over het kijkgedrag van de operators, zal er ook in de praktijk getest worden met de camera.”
Voor de vaarweggebruiker zullen er overigens alleen kleine verschillen merkbaar zijn. “Dat zal dan vooral zitten in veiligheidsgevoel, efficiëntie en bediensnelheid”, merkt Karin op. “Want hoe beter en sneller de operator een overzicht heeft van de situatie bij een sluis, hoe vlotter er gehandeld kan worden. Veel schippers ervaren het als veiliger als de operator goed overzicht heeft over de sluis.”
Van proef tot uitrol
De eerstvolgende stap is een proef op sluis Heel. Daar wordt getest of de camera ook goed werkt voor een grotere kolk, en over een langere tijdspanne. “Als dat goed verloopt, zullen operators het overzichtsbeeld in de praktijk testen. Met als back-up een collega die naar de oude beelden kijkt.
Verder willen we dit jaar onderzoeken hoe we het project ‘overzichtsbeeld’ gaan uitrollen. Bij welke sluizen ga je beginnen? Zijn er andere onderzoeken nodig voor andere typen sluizen? En wat is de impact voor bijvoorbeeld beheer en onderhoud?”
‘De eerste geluiden zijn positief’
De eerste geluiden over het overzichtsbeeld zijn in elk geval positief, zowel vanuit het project als de operators. “Eén van de operators merkte al op dat het door het overzichtsbeeld lijkt alsof ze zelf op de sluis aanwezig is. Dat is geweldig als je bedenkt dat het uiteindelijk doel is om de operator nóg beter te ondersteunen bij het bedienproces en het detecteren van bijzonderheden op de sluis”, besluit Karin.
