In de wereld van cybercriminaliteit vormen rootkits een verraderlijke bedreiging voor de digitale veiligheid van gebruikers. Terwijl de meeste mensen bekend zijn met de term malware, is een rootkit een geavanceerde vorm van schadelijke software die bijzonder gevaarlijk kan zijn. Ze zijn niet alleen moeilijk te detecteren, maar ook lastig te verwijderen.
Wat is een rootkits?
Een rootkit is een vorm van malware die is ontworpen om ongeautoriseerde toegang te verschaffen tot een computer of netwerk. Het doel van rootkits is om zichzelf te verbergen en beheerdersrechten te verkrijgen, waardoor de aanvaller volledige controle over het systeem krijgt zonder dat de gebruiker of de beveiligingssoftware hiervan op de hoogte is. Hierdoor kan de aanvaller stiekem gevoelige informatie stelen, aanvullende malware installeren of zelfs de integriteit van het systeem compromitteren.
Hoe werken rootkits?
Rootkits opereren op een diep niveau van het besturingssysteem, waardoor ze extreem moeilijk te detecteren zijn. Ze maken gebruik van verschillende technieken om zichzelf te verbergen en aanvallen uit te voeren. Een veelgebruikte methode is het vervangen of wijzigen van bestanden en processen die verband houden met de systeemfunctionaliteit, waardoor ze zich kunnen vermommen als legitieme softwarecomponenten.
Type rootkits
- Kernel-mode rootkit: geplaatst in de kern van je besturingssysteem, kan het je hele systeem overnemen.
- User-mode rootkit: werkt op applicatieniveau, kan processen overnemen en software manipuleren.
- Bootkit: infecteert opstartsecties van je harde schijf, laadt vóór je besturingssysteem opstart.
- Firmware rootkit: heeft toegang tot firmware van apparaten, kan volledige controle krijgen.
- Rootkit hypervisor: activeert je besturingssysteem als virtuele machine, neemt controle over.
Infecteren
Een rootkit kan op de volgende manieren je systeem binnendringen:
- Meeliften met gedownloade software: hackers, derde partijen of zelfs softwareontwikkelaars kunnen een rootkit verstoppen in software die je online downloadt.
- Stelen van inloggegevens via social engineering: rootkits kunnen gebruikmaken van social engineering om je inloggegevens te stelen, bijvoorbeeld door phishing-e-mails te sturen.
- Binnendringen via gecompromitteerde websites: rootkits kunnen je systeem infiltreren door middel van gecompromitteerde websites, waarbij automatisch een script wordt uitgevoerd dat de rootkit downloadt.
Signaleren
Het identificeren van een rootkit op je systeem kan uitdagend zijn, omdat ze bedoeld zijn om verborgen te blijven.
Signalen van een mogelijke rootkit-infectie:
- Blauw scherm of frequente foutmeldingen die leiden tot herstarten.
- Trage systeemprestaties en problemen met het geheugen.
- Ongewoon gedrag in de browser, zoals omleidingen en problemen met bladwijzers.
- Automatische uitschakeling van antivirus- of antimalwaresoftware.
Rootkits verwijderen
Hoewel rootkits tegenwoordig minder vaak voorkomen door verbeterde beveiliging van computers, kan het verwijderen ervan nog steeds een uitdaging zijn als je toch geïnfecteerd raakt. Hier zijn enkele opties om te overwegen:
- Gebruik gerenommeerde antivirussoftware of een rootkitscanner. Het is mogelijk dat je meerdere programma’s moet proberen, omdat één enkele tool wellicht niet voldoende is om de rootkit te verwijderen.
- Overweeg het opnieuw installeren van je besturingssysteem. Afhankelijk van het type rootkit kan het schoonmaken van het geïnfecteerde apparaat mogelijk alleen worden bereikt door een volledige herinstallatie van het besturingssysteem.
- In het geval van een firmware, rootkit of bootkit is software van derden niet altijd effectief. In deze situatie is het raadzaam om een back-up van je gegevens te maken, je systeem volledig te wissen en alles opnieuw te installeren om zeker te zijn dat je van de rootkit af bent.
Cyberweerbaarheid met VCS
VCS Observation helpt u met de cyberweerbaarheid vergroten door betrouwbare systemen te leveren. Wij zorgen dat de cybersecurity van uw systemen optimaal is, zodat de uitval of het hacken van systemen, met alle gevolgen van dien, voorkomen wordt. Ook zetten wij vulnerability scans en ethische hackers in om de cybersecurity van uw organisatie te verbeteren. Zo lossen wij uw meest urgente beveiligingsuitdagingen op.
